LAZURi YOXOPE; LAZCA iSiMLER
Özel hukuk açısından ad, kişiyi belirleyen ve tanıtan, onu diğer bireylerden ayırmaya yarayan bir kavramdır. Başka bir deyişle ad, kişinin toplum içinde belirlenmesinin ve bu konuda gerekli düzenin sağlanmasının önemli bir aracıdır. Kendine özgü kişiliği ve öz varlığı olan her birey, başkalarından adıyla ayırt edilir, toplum ve ailesi içinde bununla yer alır. Onun içindir ki, her kişinin bir adının olması ve bu adın yöntemince nüfus siciline yazılması yasayla zorunlu kılınmıştır. Bu zorunluluk aynı zamanda kişinin, yaşamıyla özdeşleşen ve kişiliğinin ayrılmaz bir öğesini oluşturan adını özgürce seçmesi ve onurla taşıması için kendisine tanınmış bir temel kişilik hakkıdır.
Avrupa Birliği Uyum Yasaları kapsamında çıkartılan 6.uyum paketi olarak bilinen, 19 Temmuz 2003 kabul tarihli, 4928 sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına ilişkin Kanunun 5. maddesi uyarınca; 1587 nolu, 5 Mayıs 1972 kabul tarihli Nüfus Kanununun 16. maddesinin 4. fıkrasının 2. cümlesi; Ancak ahlak kurallarına uygun düşmeyen ve kamuoyunu inciten adlar konulmaz. olarak değiştirilmiştir.
Buna göre Türkçe alfabe ile yazılabilen, ahlak kurallarına uygun, kamuoyunu incitmeyen Lazca isimler de yasal olarak artık kullanılabilmektedir. Bu noktada hem anlam, hem ses itibariyle ahlak kurallarına uygun ve kamuoyunu incitmeyecek Lazca isim listesini hazırlamak sizlerden gelen istekler neticesinde gerekli olmuştur.
Her kültürde olduğu gibi Laz kültüründe de anlamı bilinmeyen isimler az da olsa mevcuttur. Anlamı bilinenler açıklanmıştır.
LAZURi YOXOPE; LAZCA iSiMLER
isim/Ad Anlamı
Abca dere
Abja dere
Afara bir kez
Ağani yeni
Ağne yeni
Ağnoba yenilik
Akonay buralı
Akoni buralı
Aliyoni martı
Ansaneri asi
Aravani bir yer ismi
Ardido birçok
Arfara bir kez
Arsima bir sen bir ben
Arso bir kısmı
Arte bir ışık
Artena bir ışık
Artoba birlik
Aşela Lazcada bir isim
Aşena Lazcada bir isim
Bageni dağ evi
Bandara bayrak
Barva rüzgar, fırtına
Bedali işleme, oya
Bedi talih, kader
Berona çocukluk
Berva fırtına
Boda ağ
Butka yaprak
Cetanu aydınlanmak
Ceyona aşağı olan bölge
Cibu Lazcada bir isim
Cino martı
Civane iskete kuşu
Cordani Lazcada bir isim
Cuneli güneşli
Çala dere
Çamule gözyaşı
Çere renk
Çilamure gözyaşı
Çodina bitiş
Çona ışık
Dadala oyuncak, boncuk
Dadali gül
Degi dilim
Didi büyük
Dido büyük
Dina lazcada bir isim
Dirvana gökçe güvercin
Dobira iyi toprak
Doskida baki kalmak
Doskuda baki kalmak
Ekana Lazcada bir isim
Elabars esiyor
Elamti yukarı doğru kalan yer
Elaşina hatıra
Elva yukarı çıkmak
Empula bulut
Ena ey(ünlem)
Esvara herşey
Eşvanu nefes almak
Evre kıble rüzgarı
Evro kıble rüzgarı
Ezmoce rüya
Fanusa gelincik balığı
Gema dağ
Gemzuli hüzünlü
Gemzulu hüzünlenmek
Germa dağ
Getanu aydınlanmak
Geyona aşağı olan bölge
Gobazgu tuzak kurmak
Gola yayla
Gonoşina hatır
Gubazi Lazika krallarından biri
Gurgula gök gürültüsü
Gurişe yürekten
Guri yürek
Guroni cesur
Gyuli gül
Gzamşine yoldaş
iklima tutunulabilir olan
ilimba Sevilebilir olan
irday büyüsün
irdas büyüsün
irden büyüyor
isina Köy dışında kalan ve çayır, odun vs. gibi ihtiyaçların karşılandığı yer.
ivi iz
ivri iz
Jora güneş
Jova güneş
Jurte iki ışık, ikinci ışık
Katsa Lazcada bir isim
Kiana dünya
Klesti buğu, buhar
Kolheti lazların ataları
Kresti buğu, buhar
Kusta Lazcada bir isim
Ladre olgunlaşmamış, ham
Lamseri sakinleşmiş
Lande akis, yansıma
Laze Laz
Leba geç(vakit)
Lika Lazcada bir isim
Limcera akşam vakti
Limsa bitki türü, ağ
Livadi bahçe
Liva kar suyu
Loresima papatya
Lori ince uzun arazi parçası
Loti Lazcada bir isim
Lova tatlı
Lovi çil
Loya tatlı
Lumcera akşam vakti
Majura ikinci
Mamandulya bir bitki
Mani çabuk
Mapa kral
Mapatule kuş adı
Masuma üçüncü
Mbuli kiraz
Mcora güneş
Medi Umut
Medvina yakmak
Mektasi ipek
Meleni öteki
Meona peşi sıra
Meşona umut
Metaksi ipek
Metanu ışık tutmak
Mira yüz, çehre, eser
Misa sakin
Mişa kime
Mjora güneş
Mjorana güneşçik
Mjoranda güneşin kız kardeşi
Mjorandğa güneş günü
Mjoraste gün ışığı
Mjoraşa güneşe
Mjoraşe güneşten
Mjoraşi güneşin
Mjorate güneşle
Moleni beriki
Moni boncuk
Morçi filiz
Morde Büyük, ulu, bilge
Morderi büyümüş
Mosa ağ
Mosi Bir bitki adı
Mpula bulut
Mula Karaağaç
Murgi yün yumağı
Mzoğa deniz
Mzuğa deniz
Nadven yanıyor
Nana anne
Natina Lazcada bir isim
Nena ses,dil
Nergi fidan
Nogure ideal,hedef
Noseri akıllı
Noseri akıl
Nosoni akıllı
Nosta lezzet
Nostoni lezzet
Noveli iz
Nzeli verimli toprak
Obaru esmek
Okro altın
Olimbera aşk, sevgi
Ontule bahçe
Opordace sevgili, biricik
Orane meydan
Orena meydan
Orko altın
Oropa aşk
Oroperi sevilen sevilmiş
Oroponi sevilecek şey
Oruba dere
Otanu aydınlatmak
Ovaponi olacak, olmaklık
Oyaponi olacak, olmaklık
Pagara büyük ateş
Paluri alev
Palu yavan
Pandu Lazcada bir isim
Parpali kelebek
Patuli kar tanesi
Patulya kar tanesi
Pavri yaprak
Peri renk
Peroni renkli
Peruma fırtına deresi
Pozi yaban karayemişi
Pozoni bir ırmak adı
Pukina çiçekçik
Pukri çiçek
Pukrinora ilkbahar, çiçek mevsimi
Pukuri çiçek
Pukuroni çiçekli
Pulera sis
Puleri gizli
Purki çiçek
Purkinora ilkbahar çiçek mevsimi
Ragi kuş tuzağı
Rossi iyi
Rova çil
Ruba dere
Rubamşali deresarmaşığı
Sifteri atmaca
Simadi işaret
Sindoma sen ve ben
Şana şenlik, mutluluk
Şineri saygın
Şozi kuzey
Şura koku
Şuri can, nefes
Şurimşine can yoldaşı
Şurina küçük can
Şurite canlı
Tamo yavaş
Tana ışılda, parla
Tandi Lazcada bir isim
Taneri aydınlık
Tani aydınlat
Tantu Lazcada bir isim
Tanuma Lazcada bir isim
Tanura aydınlık
Tanur sabah yıldızı
Tatia Lazcada bir isim
Tena ışık
Tenda ışığın kardeşi
Teona ışıklı alan
Timya nadir, az bulunan
Tisya kurban
Tişineri olgun
Toba Göl
Toliçona göz nuru
Toli göz
Tolina küçük göz
Topri bal
Topuri bal
Tubi ikiz
Tuta ay
Tutada ayın kızkardeşi
Tutana küçük ay
Tutanda ayın kızkardeşi
Tutaste ay ışığı
Tutaşa aya
Tutaşe aydan
Tutaşi ayın
Uçana karacık
Viya vücut sörfü
Volina serbest
Yeli açelya
Yema öğle
Yulva doğu
Yuzini sığ
Zeni düzlük
Zenimosi bitki
Zenişi boncuk
Zifona fırtına
Zifozi fırtına
Zuğa deniz
Zuğana küçük deniz
lazca isimleri lazca isim anlamarı azca lazruri
Şu Lazca isimlerin güzelliğine bakar mısınız: Şana, Tanura, Loya, İrden, Tenda, Tutaste, Gubaz , Evro, Teona
Doğu Karadeniz'den sadece izlenim yazısıyla dönmedim. 3 tane de röportaj vardı elimde, biri Lazlarla, diğer ikisi de bölgenin Rum Pontus ve Ermeni geçmişiyle ilgili.
Bugün İsmail Avcı ile başlıyoruz. Lazuri.com'un kurucusu. Lazca-Türkçe sözcüğün yaratıcısı. İşine tutkuyla bağlı biri. Bugünlerde Chivi Yayınları'ndan piyasaya çıkan 25 bin kelimelik sözlüğü oluşturabilmek için, 17 yıldır saha çalışması yapıyor. Köy köy, dağ dağ, mahalle mahalle geziyor. Şahane bir adam. Ondan öğrendiklerimi sizinle paylaşıyorum...
Lazlar neden farklıdır?
- Çünkü genetikleri farklı.
Genetikleri neden farklı?
- Yağışlı iklim, hırçın deniz ve aşırı engebeli coğrafya yüzünden. Bunlar ruh hallerimizi, becerilerimizi ve zekámızı fazlasıyla biçimlendiriyor. Zaten bu coğrafyada; pratik zekáya, çevikliğe ve çabuk karar alma becerisine sahip olmayan birinin neslini devam ettirmesi pek mümkün değil.
Burnu kemerli olmayan Laz yok mudur?
- Vardır elbette. Mesela, yeni doğan Laz bebekler! İşin esprisi bir yana, karikatürleştirilmiş Laz burnu, gerçeği yansıtmıyor. Bütün Lazların burnu kemerli değil. Çünkü Lazların tamamı tek bir etnik kökene sahip değil.
Peki bütün Lazlar, açık tenli ve mavi gözlü müdür?
- Evet. Kafkas halklarının belirgin fiziksel özelliklerini taşıyoruz, çoğunlukla açık tenli, açık renk gözlü, uzun boylu ve ince yapılıyız.
Karadeniz'in tamamı Laz mıdır?
- Yok hayır. Ama özellikle Doğu Karadeniz yerli halkının kökenini Lazlarla ilişkilendirmek tarihsel bir hata olmaz. Bir tarihçi der ki, "Doğu Karadeniz'in tarihi Bizans döneminde Hıristiyanlıkla birlikte Rumlaşmış, Osmanlı döneminde Müslümanlaşıp Türkleşmiş Lazların tarihidir."
Lazca bir lisan mıdır, lehçe midir, nedir?
- Lazca İngilizce, Fransızca gibi kendi başına bir dildir. Ne başka bir dilin lehçesi ne de birçok dilin karışımıdır. Dilbilimciler, Lazca'nın kökenini binlerce yıl geriye götürüyor. Alfabesi, sözlüğü, grameri, masalı, edebiyatı olan bir dil. Ama ne yazık ki, Lazca'nın apayrı bir dil olduğunu bilmeyen pek çok insan var Türkiye'de.
"Celdum, cittum, cezdum" bunlar Lazca değil mi yani?
- Değil. Bu, Türkçe'nin Karadeniz şivesindeki konuşma biçimi. Bir Laz, Lazca konuşurken 'celdum, cittum' demez. Çünkü Lazca'da gel, 'moxti' demek. Geldim, 'komopti' demek. Gittim, 'mendapti', gezdim ise 'kogopti.' Gördüğünüz gibi, alakası yok...
Türkiye'de yaşayan Lazların her birinin Lazca adı, soyadı var mı?
- Var. Ama kimliklerinde yazılı değil. Müslüman olduktan sonra isimleri değiştiği için, artık bu soyadlar pek bilinmiyor, duyulmuyor. Ama yer isimlerinde, Lazca isim çok var. Fakat bu isimleri Lazca'nın fonetiği farklı olduğundan, Türkçe alfabeyle yazmak problemli. Bu yüzden pek çok Laz, son zamanlarda Türkçe alfabeyle yazılabilen kendi ürettikleri Lazca isimleri çocuklarına vermeye başladılar. Mesela ben ve eşim oğlumuza "bir ışık" anlamına gelen "Arte" adını verdik. Bir sürü güzel Laz ismi var: Şana (mutluluk tanrıçası, aynı zamanda alyans), Tanura (gün doğumu), Loya (tatlı), İrden (büyüyor), Tenda (ışığın kız kardeşi), Tutaste (ay ışığı), Gubaz (bir Laz kral adı), Evro (sıcak rüzgar) Teona (ışıklı yer) gibi...
Olağanüstü güzel isimler bunlar. Lazca'nın şu andaki durumu nedir?
- Ne yazık ki, yok olma tehlikesi altında. Son yıllarda Laz anne babalar "Türkçesi bozulmasın, okul yaşamlarında, iş hayatlarında sıkıntı çekmesin" düşüncesiyle, çocuklarına anadillerini öğretmiyorlar. Bu Lazlar arasında gönüllü, sistemli ve yaygın bir tutum. Asimilasyonun içselleştirilmesi de diyebilirsiniz.
Türkiye'de kaç kişi kaldı Lazca konuşabilen?
- 500 bin kişi. Pazar, Ardeşen, Çamlıhemşin, Fındıklı, Arhavi, Hopa ve Borçka'da yaşayanlar. Sadece 5 ilçe. Bir de Marmara Bölgesi'nde yaşayan 93 Harbi muhacirleri var.
Bir de Gürcistan'ın batısında yaşayan Hıristiyan Lazlar. Oradakilere Megrel deniliyor. Eğer anne babalar çocuklarına bu dili öğretmezse, birkaç nesil sonra dil ölümü kaçınılmaz olacak.
Lazların en belirgin özellikleri neler?
- Dik başlı, gururlu, pratik zekalı, yaratıcı ve çalışkandırlar. Yönetilmekten ve emir almaktan hoşlanmazlar.
Peki kompleksli bir millet midir?
- Tam tersine, hareketli, konuşkan, esprili ve çabuk düşünebilen hazırcevap insanlardır. Farklılığa çabuk adapte olurlar. Özgüvenleri yüksektir ve kendileriyle dalga geçerler...
Bu yüzden mi,başkaları hakkında değil de, hep Lazlar hakkında fıkralar üretiliyor?
- Bence öyle. Laz'a sormuşlar, "Laz olmasaydın ne olurdun?" diye. Düşünmüş, düşünmüş, "Vallahi, çok mahcup olurdum!" demiş...
Ayşe arman hürriyet
ERKEK İSİMLERİ ABAY : Hünerli. ACAR : Becerikli,atılgan ACUN : Dünya,varlık AKAY : Beyaz ay, dolunay AKEL : Dürüst, güvenilir AKGÜN : Mutlu,sevinçli gün AKIN : 1.Arkası kesilmeyen bir geliş durumunda olmak. 2.Baskın. AKTAÇ : Beyaz taç,gelin tacı AKTAN : Aydınlık gece ALİ : Yüce,ulu ALİCAN : Candan,cana yakın ALİŞAN : Şanı şerefi en yüksek olan ALKAN : Kızıl kan ALKIN : Sevdalı,aşık ALP : Kahraman,cesur,savaşçı ALPAR :Yiğit,cesur ALPASLAN : Aslan gibi cesur,savaşçı beyi ALPTUĞ : Yiğitlik simgesi. ALPER : Yiğit insan, yiğit erkek. ALPEREN : Yiğit ve ermiş kişi. ALPHAN :
yoruldunuz değilmi:)
Yiğit,hükümdar ALPTEKİN : Tek yiğit,prens ALTAN : Sabah güneş doğarkenki zaman ALTAYKaydet : Orta Asya'da Tanrı dağı,bir Türk boyu ALTUĞ : Kızıl tuğ, al renkli. ANIL : Amaç, erek, hatırlanmak. ANDAÇ : Armağan,hediye ARAL : Takımada,sıradağlar. ARCAN : Saf,temiz AREL : Temiz,dürüst ARDA : 1.İşaret olarak yere dikilen çubuk. 2.Ardıl. ARGUN : Zayıf,güçsüz,dermansız ARGÜN : Temiz,aydınlık gün ARIKAN : Temiz soy ARIN : Temiz,saf - Alın ARİF : Anlayışlı,tanınmış,meşhur,bilgi sahibi ARKAN : Temiz kandan gelen - Üstün,galip ARKUT : Temiz ve kutlu. ARMAN : Hasret,özlem - Sıkıntı ARSLAN : Yırtıcı,güçlü,yiğit ARTUN : Kendine güvenen, onurlu. ATABERK : Şehzade eğitmeni - Devlet yetkilisi ATACAN : Hoşgörülü,babacan ATAK : Canlı,girişken-Cömert-Nişancı ATAKAN : Düşünmeden cesurca işe girişen ATALAY : Ünlü,şöhretli ATAMAN : Ata kişi,önder ATASOY : Ataların soyundan gelen ATAY : Bilinen,tanınmış ATİLLA : Savaşçı,fatih - Büyük,ünlü AYBAR : Gösterişli,heybetli AYBERK : Ay gibi güzel ve sağlam. AYDIN : Işıklı-Aylı gece-Açık,belli-Uğurlu AYHAN : Ay hakimi AYKAN : Soylu,asil AYKUT : Ay gibi uğurlu. AYTAÇ : Ay biçiminde taç AYTEK : Ay gibi AYTEKİN : Ay şehzadesi, prensi AYTUNÇ : Ay gibi güzel,tunç kadar sağlam AZİZ : Sevgili - Az bulunur- Muhterem AZMİ : Kararlılık - Güçlü,kuvvetli BAHA : Kıymet, değer, para. BAHİR : Deniz-Belli, açık-Işıklı,parlak BALER : Tatlı dilli, cana yakın BALKI : Şimşek, ışık, parlayış. BARAN : Direnci kıran güç, ulu, yüksek. BARAY : Sonsuzluk. BARBAROS : Kızıl sakal BARIN : Güç ve kuvvet. BARIŞ : Sulh. BARKIN : Gezmek, görmek, gezgin. BARKAN : Çölde oluşan küçük kum kitlesi BARLAS : Kahraman BARS : Kaplan benzeri yırtıcı hayvan BARTU : En eski Türk hanlarından biri. BAŞER : Başta gelen BATI : Güneşin battığı yön BATIHAN : Batı'nın hükümdarı, hanı BATURALP : Yiğitler yiğidi BATIRAY : Ay gibi yiğit BATUĞ : Üstün olan, yiğit. Az. BATUHAN : Yiğit hükümdar. BATUR : Yiğit, yürekli, bahadır. BAYAR : Ulu, yüce BAYBARS : Eski Türklerin beslediği kaplan BAYBORA : Fırtına BAYCAN : Zengin BAYHAN : Zengin ve güçlü BAYKAL : Yaban kısrağı - Sibirya'da bir göl BAYSAL : Soylu, ünlü BAYÜLKEN : Göğün 16.katında oturan barış tanrısı BEDİR : Dolunay. BEDİRHAN : İleri görüşlü lider BERK : 1.Sert, sağlam, katı. 2.Yıldırım. BERKAY : Güçlü ve ay gibi. BERKE : Kamçı, kırbaç. BERKAN : Parlama - Kıvırcık kuzu postu BERKANT : Bozulmaz yemin BERKAY : Ay gibi güçlü BERKE : Kamçı BİLGEHAN : Göktürk hakanı BİLGİN : Alim, bilgili kişi BİRANT : Tek yemin. Özelliği olan yemin BOĞAÇ : Bir Dedekorkut kahramanı BORA : Şiddetli rüzgar BORAN : Rüzgar şimşek ve gök gürültüsü ile ortaya çıkan sağanak yağışlı hava olayı. BUĞRA : Erkek deve BURAK : Hz.Muhammed'in Miraç gecesi bindiği efsanevi at BURÇ : Kale, hisar çıkıntısı - Güneş sistemi - sarp yamaç BÜLENT : Yüce, yüksek CABBAR Kuvvet,kudret sahibi-Becerikli CAFER:Küçük akarsu CAHİT Çaba gösteren, çalışkan CAN: İnsan ve hayvanlarda yaşamayı sağladığınave ölümle vücuttan ayrıldığına inanılan madde dışı varlık. CANALP : Özünde yiğitlik, güç olan CANBERK : Güçlü, sağlam CANDAŞ : Dost, yoldaş CANDEMİR : Özü demir gibi sağlam CANDOĞAN : Cana doğan CANEL : Dostluk eli CANER: Çok içten, sevilen. CANKUT: Neşe, mutluluk, talih, baht. CANTEKİN : Tek, eşsiz can CAVİT : Sonsuz, ebedi CELAL : Büyüklük, yücelik - Öfke, kıgınlık CELAYİR : Moğolların kollarından CELİL : Büyük, yüce CEM : Hükümdar - Toplanma,biraraya gelme CEMAL : Güzel yüz - Yüz güzelliği CEMİL : Güzel yakışıklı erkek - İyilikle anma
devam ,
CEMRE : Ateş,kor-Suda,havada,toprakta oluştuğuna inanılan sıcaklık CENAP : Şeref, onur CENGİZ : Güçlü, gözüpek CENGİZHAN : Moğol İmparatorluğunu kuran hükümdar CENK : Savaş CEVAHİR : Mücevher,değerli süs taşı CEYHUN : Orta Asya'da bir akarsu - Cennet'in 4 nehrinden biri CİHAN : Dünya CİHANGİR : Dünyaya egemen olan CİHAT : Din uğruna savaşan COŞKUN : Heyecanlı, kabına sığmayan CUMHUR : Halk, topluluk CÜNEYT : Küçük asker ÇAĞAN : Bayram, şenlik ÇAĞATAY : Tay-Doğu Türklerine verilen ad ÇAĞDAŞ : Çağın koşullarına uygun. ÇAĞIN : Yıldırım, şimşek ÇAĞKAN : Canlı, dinamik, çalışkan. ÇAĞLAR : Şelale, çağlayan ÇAĞMAN : Çağdaş insan ÇAĞRI : Çakır gözlü ÇAKAR : Parlayan, ışık veren ÇAKIN : Şimşek, parıltı ÇAKIR : Mavi renkli, gri benekli gözü olan ÇELİK : Su verilip sertleştirilmiş demir - Çok güçlü ÇELİKER : Çelik gibi güçlü ÇETİN : Sert-Çözümü zor, sarp-İnatçı,azimli ÇEVİK : Çabuk davranan, hareketli ÇIĞIR : Çığın açtığı iz, yol - Yenilikçilik ÇINAR : Uzun ömürlü,uzun boylu, kalın gövdeli bir ağaç türü DALAN : Biçim - İnce, zarif DALAY : Deniz. DARCAN : Sıkıntılı, aceleci DEMİR : Kolay işlenen dayanıklı bir maden DEMİRALP : Demir gibi güçlü, yiğit DEMİRCAN : Özü demir gibi sağlam DEMİREL : Demir gibi güçlü eli olan DEMİRHAN : Demir gibi güçlü hükümdar DEMİRKAN : Güçlü soydan gelen DENİZ : Deniz, su kütlesi, derya DENKTAŞ : Akran, aynı yaşta DERVİŞ : Tarikata girmiş - Hoşgörülü,alçakgönüllü DERYA : Deniz - Engin bilgili - Çok DEVRAN : Felek, kader DEVRİM : Olumlu yönde değişiklik yaratan hareket DİLMEN : Güzel konuşan DİNÇ : Güçlü, sağlıklı DİNÇER : Güçlü, sağlıklı DOĞA : Tabiat DOĞAN : Yırtıcı bir kuş DOĞU : Güneşin doğduğu yön Doğuhan : Doğunun hükümdarı DOĞUKAN : Doğulu, doğu soyundan DOĞUŞ : Yaradılış DORUK : En yüksek yer, zirve - Üstün başarı DORUKHAN : Zirvenin hükümdarı DURAN : Varlığını sürdüren-Dağyolu-Dingin,sakin DURUKAN : Kanı saf, berrak. DÜNDAR : Artçı asker, birliği koruyan asker ECEVİT : Çevik,çalışkan,açık fikirli- Yaramaz,sinirli EDİZ : Yüksek yer - Ulu,yüce EFE : Batı Anadolu'da köy yiğidi, zeybek. EFGAN : Ağlayıp inleme - feryat EGE : Bir çocuğu koruyan,ona bakan - Büyük ulu EGEHAN : Engin denizlerin hükümdarı. EGEMEN : Hakim , hüküm süren ENES : Secereli Arap atı. ENİS : Dost, arkadaş. EMİR : Bir kavmin başı -Peygamber soyundan - Kumandan EMİRHAN : Emirlerin başı, hükümdarı EMRAH : Bir halk ozanımız EMRE : Aşık, vurgun ENDER : Çok az, nadir bulunan ERTUĞ : Yiğit başlığı. ENER : En yiğit, en kahraman ENGİN : Uçsuz bucaksız - Yüksekte olmayan yer ENGİNSU : Açık deniz ENVER : En nurlu, en parlak ERALP : Yiğit ERAY : İlk ay ERBATUR : Cesur, yiğit ERBERK : Şimşek gibi yiğit ERCAN : Canlı, sağlıklı ERCÜMENT : İtibarlı, haysiyetli, değerli ERDAL : Tek erkek ERDEM : Namus, fazilet - Hüner - Ruhsal yetkinlik ERDEN : El değmemiş ERDİNÇ : Duru, güçlü erkek EREN : Yetişmiş - Cesur,yiğit - Ermiş kişi ERDOĞAN : Yiğit doğmuş ERGİN : Olmuş, yetişmiş - Reşit ERGUN : Oynak, hızlı giden at ERGÜN : Yumuşak huylu, uysal ERHAN : Adaletli hükümdar FADIL : Fazietli, ahlaklı - Fazıl FAHİR : İftihar edilecek, övülecek FAHRETTİN : Diniyle övünen FAHRİ : Şeref ve itibar için yapılan iş FAİK : Üstün, yüksek FALİH : Başarı kazanan, isteğine ulaşan FARUK : Haklıyı haksızı ayırabilen - Keskin FATİH : Fetheden - Hüküm veren FAZIL : Faziletli, ahlaklı FEHİM : Anlayışlı, zeki FERDİ : Kişiye özgü FERHAT : Güçlükleri yenip bir yeri ele geçiren FERHAN : Sevinç, mutlu FERİD : Eşsiz, tek, benzeri olmayan FERİDUN : Eşsiz, tek FERİT : Avcı kuş FERKAN : Güçlü, saygın soydan gelen FERRUH : Uğurlu - Kutsal FETHİ : Fetih ile ilgili FEVZİ : kurtuluşla,zaferle ilgili - galip üstün gelen FEYYAZ : Faydalı, verimli, bereketli FIRAT : Tatlı su - Türkiye'nin en uzun akarsuyu FİKRET : Düşünce - Akıl, anlayış FUAT : Kalp, gönül FURKAN : Doğruyu yanlıştan ayırma GALİP : Üstün gelen, kazanan GANİ : Zengin, varlıklı - Bol GAZANFER : Aslan - Yiğit, yürekli GEDİZ : Su birikintisi, gölcük - Ege'de bir akarsu GENCAL : Genç, taze GENCALP : Genç yiğit, kahraman GENCAY : Ayın bir haftalık hali, hilal GENCER : Genç yiğit GİRAY : Uygun, laik. GİRGİN : Kolay yakınlık kuran GÖKALP : Mavi gözlü yiğit - Göklerin yiğidi GÖKAY : Mavi ay GÖKBERK : Mavi gözlü, sert kişi GÖKCAN : Mavi gözlü dost, candan kişi GÖKÇE : Güzel, gösterişli - Yiğit, cesur - Mavi gözlü GÖKÇEN : Güzel, hoş GÖKHAN : Eski Türklerde gök tanrısı - Göklerin hakimi GÖKMEN : Sarışın, mavi gözlü GÖKSEL : Gökle ilgili GÖKTAN : Mavi şafak GÖKTUĞ : Mavi tuğ. GÜÇHAN : Çetin, güçlü han GÜÇLÜ : Kuvvetli, gücü yerinde - Önemli, etkili - Şiddetli GÜLTEKİN : Genç, nazik delikanlı GÜNALP : Güneş gibi yiğit GÖRKAY: Güzel ay. GÜNEY : Dört yönden biri - Her zaman güneşli yer GÜNKUT : Günün uğuru GÜNTAN : Güneşin doğuşundan az önceki zaman GÜNTEKİN : Güneş gibi tek GÜRAL : Hakkını bol bol, çok al GÜRALP : Güçlü yiğit GÜRAY: Çok ışıklı, aydınlık. GÜRCAN : Güçlü, coşkulu can GÜRKAN : Gürbüz, kanı bol GÜROL : Hayat boyu herşeyin bol olsun GÜRTAN : Işıklı, geniş tan yeri GÜVEN : Kuşku duymadan bağlanma, inanma - Cesaret GÜVENÇ : Güven - Sevinçli - Dayanak, yardım GÜZEY : Güneş görmeyen yer, kuzey HAFIZ : Koruyan, saklayan - Kur'an ı ezberlemiş kişi HAKAN : Eski Türk ve Moğol hükümdarı HALDUN : Sonsuz, ebedi olan HALİT : Sonsuz, sürekli - Bir yıldan çok yaşayan HALİL : Yakın dost HALİM : Sessiz, sakin - Yumuşak huylu, yavaş HALİS : Katıksız - Saf, temiz, hilesiz - Yalnız HALUK : İyi huylu, geçimli HAMDİ : Allah'ı övmek, şükretmek HAMİ : Himaye eden, koruyan HAMİT : Övgüye değer HARUN : İnat eden, huysuz HASAN : Güzellik, iyilik HASRET : Özlem HAZAR : Barış, güven HAZIM : Akıllı, işbilir HEPER : Her zaman yiğit. HINCAL : Öc al HİDAYET : Doğru yola girme - Müslüman olma HİKMET : Bilgelik - Özlü söz, vecize HİRAM : Yürüme, gezinme HULKİ : Yaradılışla ilgili - İyi huylu, ahlaklı HULUSİ : Saf, içi temiz - Samimi, içten HURŞİT : Güneş HÜRAY : Ay gibi özgür HÜREL : Özgür ülke. HÜRCAN : Özgür HÜRKAL : Özgür kal. HÜRKAN : Özgürlüğüne düşkün bir soydan gelen. HÜROL : Özgür ol. HÜSEYİN : Küçük sevgili HÜSNÜ : Çok güzel ILDIR : 1.Parıltı. 2.Alaca karanlık. ILDIZ : Yıldız - Gündönümünden 10 gün öncesi ILGAR : Çabuk, hızlı - Hücüm, akın - Havanın açık olması - Öfke ILGAZ : 1.Dizginleri koyuverilmiş atın dört nala koşması.2.Atla ansızın yapılan doludizgin saldırı. IRA : Öz yapı, karakter, kişilik. IŞIKHAN : Işıklı han IŞINER : Işık saçan yiğit. İBRAHİM : İnananların babası - Peygamber İDRİS : Hoş kokulu bir kiraz türü - Bilimde ileri düzeyde olan - Peygamber İHSAN : İyilik - Bağış, bağışlama İLAYDIN : Aydınlık, mutlu, demokratik ülke. İLBAY : Bir yerin saygın kişisi sözü geçen. İLBEY : Vali İLCAN : Yurttaş, vatandaş. İLGİN : Gurbette yaşayan, garip. İLGÜ : Engel. İLHAMİ : İçe doğanlarla, esinle ilgili İLHAN : Hükümdar, İmparator, Yönetici İLKAN : Bir Türk hükümdarı. İLKAY : Yeni ay, ayın ilk hali İLKCAN : İlk doğan erkek çocuklara verilen ad İLKE : Temel düşünce, prensip - Temel bilgi - Davranış kuralı İLKER : İlk doğan erkek çocuk İLKUT : Kutlu, mutlu ülke. İLTEKİN : Tek eşsiz ülke İLTER : Yurdunu seven, koruyan İNAL : Kendisine inanılan İNAN : Dizgin - Yönetme - İman İNANÇ : Bir düşünceye bağlılık - İman - Doğru, emin İRFAN : Bilme, anlama - Sezme, kavrama gücü İSHAK : Bilgin olarak tanınan bir peygamer İSLAM : İslam diniden olan, müslüman İSKENDER : Bir Makedon kumandanı İSMAİL : İbrahim peygamberin oğlu İSMET : Masumluk, temizlik - Haramdan çekinme İŞÇAN : Çalışkan İZZET : Değer, kıymet - Kuvvet, kudret - Hürmet, saygı JARİN : Yakınmak, haykırmak. JENİN : Vurmak, titreşmek. JERFİ : Derinlik JİYAN : Kızgın, hışımlı KAAN : 1.Hükümdar.2.Çin ve Moğol hükümdarlarına verilen ad. KADEM : Uğur - Ayak adımı - Yarım arşın KADİR : Kuvvetli, güç sahibi - Değer, onur, şeref KADRİ : Değer, kıymetle ilgili KAĞAN : Kaan, hükümdar KAHRAMAN : Yiğit, cesur - Bir olayın baş kişisi KAMER : Ay - Sadık hizmetli KAMURAN : Arzusuna erişmiş KANDEMİR : Güçlü soydan gelen KANER : Yiğit soydan gelen. KARABEY : Esmer, rengi karaya çalan Bey KARACAN : Esmer - Küçük ağaçcık KARAHAN : 1.Tarihte bazı hanlara verilen ad.2. Anadolu'da bir devlet. KARATAY : Anadolu Selçuklu devlet adamı. KARAN : Kahraman, yürekli - Karanlık KARANALP : Esmer, karayağız, yiğit KARTAL : Çok güçlü, iri yırtıcı kuş KARTAY : Yaşlı, pir KAYA : Büyük, sert taş kütlesi KAYAHAN : Güçlü, sert hükümdar KAYHAN : Güçlü hükümdar KEMAL : Olgunluk - En yüksek değer - Erdem KENAN : Hz.Yakup'un ülkesi. Cennet, Filistin KEREM : Soyluluk - Cömertlik, bağış KEREMŞAH : Asil, soylu şah, hükümdar KERİM : Cömert - Ulu, büyük KILIÇ : Sivri uçlu,keskin, çelikten silah KILIÇALP : Kılıç gibi keskin, yiğit KILIÇHAN : Kılıç gibi keskin, güçlü yiğit KIRCA : Dolu - Ufak taneli kar - Borayla gelen yağmur KIRDAR : Ölçülü davranış KIRHAN : Kırçıl han KIVANÇ : Övünç, iftihar KORAL : Sınır muhafızı KORALP : Yiğit sınır muhafızı KOLÇAK : Yiğit, mert, koçak KORAY : Kor renkli ay. KORCAN : Ateşli, canlı KORÇAK : Heykel KOREL : Kor gibi etkili, yakıcı kişi KORHAN : Kor gibi kızgın hükümdar. KORKUT : Büyük dolu tanesi - Hayali yaratık KORTAN : Kor renkli tanyeri - Yalçın kaya - Pelikan KÖKER : Köklü soydan gelen KÖKSAL : Kökünü derinlemesine sal, soyun genişlesin KUBAT : Kaba, şişman KUBİLAY : Ünlü Moğol hükümdarı KUDRET : Güç, kuvvet - Allah'ın gücü - Zenginlik - Yetenek KUNTAY : Ay gibi sağlam, güçlü KUNTER : Sağlam, kuvvetli KUTAY : Uğurlu ay. KURTBEY : Kurt gibi atılgan, güçlü KUTAN : Dua, yalvarma - Saka kuşu KUTAY : Uğurlu ay KUTBAY : Uğurlu kişi KUTER : Kutlu uğurlu kişi. KUTHAN : Kutlu hükümdar KUTLAY : Kutlu, uğurlu ay KUTLU : Uğurlu, kutsal KÜRŞAT : Göktürk prensi LAÇİN : Bir cins şahin - Sarp, yalçın LAMİ : Sert, çatık kaşlı veya Aslan LATİF : Allah'ın kulu LEMA : Herşeye gücü yeten LEMİ : Becerikli,atılgan LEVENT : Dünya,varlık LOKMAN : Doğruluk gösteren-Adaletli davranan LÜTFİ : Cennette ölümsüzlüğe kavuşan MACİT : Şan, şeref sahibi - İyi ahlaklı MAHİR : Becerikli, hünerli MAHMUT : Övülmeye değer, hamdolunmuş MANÇO : Manda yavrusu MANSUR : Yardım edilmiş - Allah'ın yardımıyla galip gelmiş MAZHAR : Bir şeyin göründüğü, çıktığı yer - Onurlanma MECİT : Çok ulu, yüce MECNUN : Cin çarpmış - Delice seven MEHMET : Muhammed isminin Türkçe'de söylenişi MELİH : Güzel, şirin, sevimli. MEMDUH : Övülmüş MENDERES : Bir akarsu yatağının az eğimli ovalarda çizdiği kıvrım MENGÜ : Ölümsüz, ebedi MENSUR : Saçılmış, dağılmış - Ölçüsüz, uyaksız söz MERİÇ : Balkan yarımadasında bir akarsu MERİH : Bir gezegen MERT : 1.Yiğit. 2.Sözünün eri, güvenilir kimse. MESUT : Mutlu, bahtiyar METE : Büyük Hun imparatoru. METİN : Metanetli, sağlam - Özü, sözü doğru MİTHAT : Övme MİRKELAM : Güzel, nazik konuşan MİRZA : Hükümdar soyundan gelen MUHAMMED : Yüce Peygamberimizin ismi - Tekrar tekrar övülmüş - Güzel huylu MURAT : 1.İstek. 2.Amaç. MURATHAN : Arzulu hükümdar MÜJDAT : Müjdeler, sevinçli haberler MÜŞFİK : Şefkatli, merhametli NADİ : Haykıran, seslenen - Toplantı NADİR : Az bulunur NAFİ : Yararlı - Şifa, hayırlı NAFİZ : Becerikli,atılganDelen, içeri işleyen - Etkili, sözü geçen NAHİT : Venüs gezegeni, zühre - Ergen NAİL : Muradına ermiş NASUH : Öğüt veren - Temiz NASUHİ : Bozulmaz biçimde tövbe eden NAŞİT : Şiir yazan, okuyan NAZIM : Düzenleyen - Manzume yazan NAZİF : Temiz - Zarif NECAT : Kurtulma NECDET : Kahramanlık, yiğitlik NEDİM : Tatlı , güzel konuşan NEDRET : Az bulunan, seyrek NEHAR : Gündüz NEJAT : Soy, nesil - Doğa, yaradılış NESİM : Yumuşak rüzgar - İyi, yumuşak huylu NEŞAT : Sevinç, neşe NEŞET : Meydana gelme, yetişme NEYZEN : Ney çalan NİDA : Bağırma,sesle çağırma, haykırma. NİHAT : Huy, yaradılış NOYAN : Baş komutan, bey. NUH : Üçüncü peygamber NURKAN : Aydınlık, temiz soydan gelen NÜZHET : Neşe - Ferahlık, sevinç OGÜN : Belirli bir günde doğan OĞAN : Güçlü, kuvvetli OĞUL : Erkek evlat - Kovandan çıkan arı topluluğu OĞULCAN : Can dost. OĞUR : Uğur - Samimi, içten OĞUZ : Saf, iyi yaradılışlı - Sağlam, güçlü OĞUZHAN : Yiğit han - Oğuzların efsane kahramanı OKAN : Anlama, öğrenme - Oğuz OKAY : Beğeni, ok gibi delici, ay gibi aydınlık. OKBAY : Ok gibi delici, saygın ve zengin kimse. OKCAN : Hareketli, canı tez OKER : Hızlı, hareketli OKTAR : Ok atan, okçu OKTAY : Öfkeli, sinirli OLCAY : Şanslı, talihli OLGUN : Bilgili, görgülü, iyi yetişmiş OMAÇ : Hedef, amaç OMAY : Seçkin, seçilmiş ONAT : İyi, güzel - Doğru ve dürüst nitelikli ONAY : Uygun bulma ONGAR : Kurtuluş ONGUN : Tam - Verimli, bayındır - Kutlu, uğurlu - Gelişmiş, gürbüz ONUR : Kişinin kendin saygısı, özsaygı ONURAL : Şan, şeref kazan ONURALP : Onuruyla tanınmış yiğit ONURHAN : Onurlu hükümdar ORÇUN : Ardıl, halef, oğul. ORHAN : Şehrin hakimi ORHUN : Orta Asya Türklerinde eski yazı türü. ORKAN : Hükümdar soyundan gelen. ORKUN : Çoban beyi. ORKUT : Kutsal şehir. ORTAÇ : Tepe - Mirasçı - Veliaht ORTUN : Ortanca kardeş OSMAN : Bir tür kuş - Osmanlı'nın kurucusu ORTUNÇ : Ateş renginde tunç OYTUN : Beğenilen güzel yer, kutsal. OZAN : 1.Halk şairi. 2.Şiir yazan kimse şair. OZGAN : Öne geçen, kazanan OZAN : 1.Halk şairi. 2.Şiir yazan kimse şair. ÖCAL : Öcünü, intikamını al ÖDÜL : Bir başarı ya da iyilik karşılığında verilen armağan ÖĞDAY : Çok akıllı ÖĞÜN : Yücel, gurur duy - Zaman, vakit - Kez, defa Önde, ileride ÖĞÜNÇ : Övünülecek şey ÖĞÜT : Nasihat ÖKER : Akıllı ÖKMEN : Akıllı, zeki ÖKTEM : Güçlü, onurlu ÖKTEN : Akıllı, bilgili ÖMER : Yaşayış, hayat - İkinci Halife ÖMÜR : Yaşayış, hayat ÖNAL : Her işte lider olan. ÖNAY : Ayın ilk günlerindeki durumu, hilal ÖNDER : Bir topluluğa başkanlık eden - Önde giden, yol gösteren ÖNEL : Bir şeyin tamamlanması için verilen süre, vade ÖNER : Başta gelen - Yön - Sıra ÖRSAN : Örs gibi sağlam adı olan ÖRSEL : Örs gibi sağlam el ÖVÜL : Kendini beğendir, övgü kazan ÖYMEN : Evcimen, evine bağlı ÖZAL : Özü kırmızı ÖZALP : Özünde yiğit olan ÖZAY : Özü ay gibi parıltılı olan. ÖZCAN : Candan, samimi ÖZDEMİR : Özü demir gibi sağlam olan ÖZDEN : Soyca temiz - Özvarlıkla ilgili - Suların geçtiği yer ÖZEN : Bir işin iyi olması için gösterilen çaba - En içeride olan - Dere, ırmak ÖZER: Yiğit, doğru kişi ÖZGÜN : Benzerlerinden ayrı - Kendine özgü. ÖZGÜR : Hür - Bağımsız ÖZHAN : Hükümdar soyundan gelen ÖZKAN : Özü, kanı temiz ÖZMEN : Özü iyi, sağlam olan ÖZTAN : Tan yeri gibi aydınlık. PAKEL : Sezgi, anlayış, dikkat PAKER : Sert, çatık kaşlı veya Aslan PAKSOY : Allah'ın kulu PAMİR : Herşeye gücü yeten PARS : Becerikli,atılgan PAYDAŞ : Dünya,varlık PAYİDAR : Doğruluk gösteren-Adaletli davranan PEKAY : Çok aydınlık, ay gibi ışıklı. PEKCAN : Cennette ölümsüzlüğe kavuşan PEKEL : Sağlam, güçlü el. PEKER : Güçlü yiğit, çok sağlam. PEKİN : Doğruluğu kesinlikle bilinen. PERKER : Güçlü ve yiğit kişi. PERTEV : Dürüst,güvenilir PEYAM : Mutlu,sevinçli gün PEYKAN : Beyaz taç,gelin tacı PEYMAN : Aydınlık gece POLAT : Din uğruna çalışan POYRAZ : Yüce,ulu POZAN : Candan,cana yakın RAFET : Sert, çatık kaşlı veya Aslan RAUF : Dünya,varlık RAMAZAN : Doğruluk gösteren-Adaletli davranan RAMİM : Cennette ölümsüzlüğe kavuşan RAMİM : Çok övülmüş,methedilmiş RABSİN : Beyaz ay,dolunay RAUF : Mutlu,sevinçli gün RECEP : Beyaz taç,gelin tacı REFİK : Din uğruna çalışan REHA : Candan,cana yakın REKİN : Gururlu, ağırbaşlı. RENAN : Kızıl kan RIDVAN : Aslan gibi cesur,savaşçı beyi RIZA : Yiğit,hükümdar RUHİ : Tek yiğit,prens RÜÇHAN : Orta Asya'da Tanrı dağı,bir Türk boyu RÜSTEM : Kızıl,al renkli Tuğ RÜŞTÜ : Armağan,hediye SABRİ : Sabırla ilgili SACİT : Secde eden SADRİ : Göğüsle ilgili SAİT : Mübarek, kutlu - Sevap kazanmış SAİM : Oruçlu SAKIP : Delen, delik açan - Çok parlak SALİH : Elverişli, yararlı - Dinin emirlerine uyan SALİM : Sağlam - Kusursuz, eksiksiz SAMET : Çok yüksek, çok ulu - Hiç kimseye ihtiyacı olmayan SAMİ : Dinleyen, duyan - Yüksek, yüce SAMİH : Cömert, eli açık SAMİM : Bir şeyin merkezi, içi SANBERK : Gücüyle tanınmış. SANCAR : Kısa kama - Saplar, batırır SANER : Ünlü tanınmış. SARGIN : Candan, içten SARP : Çetin, sert SARPER : Zoru başaran kişi. SAVAŞ : Uğraşma,mücadele,kavga - Silahlı mücadele, harp SEÇKİN : Niteliklerinin yüksekliğiyle göze çarpan, elit. SEDAT : Doğru, haklı SELCAN : Coşkun, taşkın SELÇUK : Güzel konuşan - Türk hükümdarı SELİM : Sağlam, doğru, kusursuz - Temiz, içten SEMİH : Cömert, eli açık SEMİN : Çok değerli. SERCAN : Sevgili, sevilen SERDAR : Başkumandan, başbuğ SERGEN : Raf, vitrin - Tepelerdeki düzlük - Yorgun SERHAN : Kurt, canavar - Şarkıcıların başı SERHAT : Sınır - İki devlet arasındaki sınır SERKAN : Soylu kan, başkan SERKUT : Mutlu, talihli SERMET : Ebediyet, sonsuzluk SERTAÇ : Çok sevilen, sayılan SERTUĞ : Baş tacı edilen. SERVER : Başkan, reis SEZAİ : Uygun, yaraşan SEZER : Duyar, hisseder SEZGİN : Sezme yeteneği olan, duygulu, anlayışlı SITKI : İç temizliğiyle, doğrulukla ilgili SİMAVİ : Yüzle, çehreyle ilgili SİNAN : Mızrak, süngü gibi silahların sivri ucu SÖMER : Katışıksız güçlü SONER : Son doğan yiğit SONGUR : Şahin - Ağır, hantal SOYSAL : Uygar SÖKMEN : Yiğitlere veilen san SUAVİ : Değişmeyen - Kanıtlanmış SÜHEYL : Kutlu, uğurlu SÜLEYMAN : Saflık, temizlik SÜMER : Mübarek, kutlu - Sevap kazanmış ŞAHAN : Padişahlar, hükümdarlar, tahtlar. ŞAYAN : Yakışır, yaraşır. Uygun ŞAFAK : Güneş doğmadan önce ufukta beliren aydınlık ŞAHİN : Büyük, yırtıcı kuş ŞANSAL : Niteliklerinle ünlen, tanın ŞANVER : İyi niteliklerin bilinsin, duyulsun ŞEHZADE : Hükümdar oğlu ŞENEL : Neşelen, mutlu ol ŞENER : Mutlu, neşeli ŞENOL : Her zaman neşeli, mutlu ol ŞENSOY : Neşeli, mutlu soydan gelen ŞEREF : İyi ahlak ve fazilet sonucu oluşan manevi yücelik - İyi ün ŞERİF : Şerefli, kutsal - Soylu, temiz ŞEVKET : Büyüklük, heybet ŞÜKRÜ : Şükürle, minnettarlıkla ilgili TAHA : Kuran'da bir sure adı. TALAY : Gereğinden çok. TALİP : Arayan, isteyen - Alıcı müşteri TAMAY : Dolunay TAMER : Nitelikli, sayılan kişi TAN : Güneş doğmadan önceki alaca karanlık, şafak zamanı TANAY : Şafaktaki ay. TANBERK : Şafak çizgisi - Parlayan şimşek TANER : Şafak gibi aydınlık yiğit TANJU : Çinlilerin Türk hükümdarlarına verdiği ad TANKUT : Kutlu, uğurlu sabah TANSEL : Şafak seli, ışık seli TARCAN : Ayrıcalıklı dost. TARHAN : Oğuzlarda demirci ustası - Tüccarlar - Han ve komutan ünvanı TARIK : Sabah yıldızı, Zühre, Venüs TARKAN : İslam'dan önce Türklerin kullandığı vekil, vezir gibi san TAŞKIN : Coşmuş, taşmış halde bulunan - Akarsuların taşması TAYFUN : Okyanuslarda görülen fırtına TAYFUR : Küçük bir kuş türü TAYGÜN : Çocuk, torun TAYKUT : Kutlu, uğurlu çocuk. TAYLAN : Yakışıklı ve sırım gibi genç. TAYLAN : Yakışıklı ve sırım gibi genç. TEKAY : Eşi benzeri görülmemiş TEKCAN : Değerli, eşsiz TEKİN : Tek, eşsiz - Uyanık, tetikte TERCAN : Genç, delikanlı - Kırmızı buğday TEOMAN : Hun İmparatoru Mete'nin babası TEVFİK : Uygun düşme, uyma - Başarma - Allah'ın yardımına ulaşma TEZCAN : Telaşlı, heyecanlı TİMUÇİN : Moğol İmparatoru Cengiz - Katı, sağlam demir TİMUR : Demir - Türk-Moğol İmparatoru TOLAY : 1.Cemaat. 2.Topluluk. TOLGA : Savaşçıların giydikleri demir başlık TOPRAK : Yer kabuğunun yüzey bölümü TOYGAR : Tarlakuşu, turgay TUFAN : Nuh Peygamber zamanındaki güçlü yağmur TUGAY : İki alaydan oluşan askeri birlik TUĞRUL : Ak doğan - Selçuklu'nun kurucusu TUNA : Çok bol - Yavru - Görkemli, gösterişli - Bir akarsu TUNCAY : Tunç renkli ay TUNCER : Tunç gibi kuvvetli TUNÇ : Bakır, çinko, kalay karışımı TURAN : Türklerin en eski yurtlarına verilen ad TURGAY : Boz renkli, tarlalarda bulunan bir tür serçe TURGUT : Oturulacak yer, konut TURHAN : Soylu, seçkin TÜRKER : Yiğit Türk UÇAR : Sezgi, anlayış, dikkat UFUK : Herşeye gücü yeten UĞUR : Becerikli,atılgan UĞURALP : Dünya,varlık UĞURCAN : Doğruluk gösteren-Adaletli davranan ULAÇ : Cennette ölümsüzlüğe kavuşan ULAŞ : Çok övülmüş,methedilmiş ULUÇ : Beyaz ay,dolunay ULUĞ : Yüce ve saygın kişi. UMUR : 1.Aldırış etme. 2.Tecrübesi çok olan, deneyimli. UMUT : Beyaz taç,gelin tacı URAL : Aydınlık gece UTKAN : Din uğruna çalışan UTKU : Yüce,ulu UYGUR : Şanı şerefi en yüksek olan UZAY : Kızıl kan ÜLKER : Boğa burcunda yedi yıldızdan biri ÜLGEN : Yüce, ulu - İyilik tanrısı ÜMİTCAN : Umutlu, hayırlı dost. ÜMİT : Umut Ünal : Adın duyulsun, tanın ÜNALP : Tanınmış, ünlü yiğit ÜNKAN : Tanınmış soydan gelen ÜNER : Tanınmış, ünlü ÜNAY : Ay gibi güzel ve şöhretli. VAHA : Çöl ortasında sulak ve yeşil yer. VAROL : Sağlıklı, uzun yaşa VASFİ : Nitelikle ilgili VEDAT : Sevgi, dostluk VEFA : Sözünde durma, dostluğunu sürdürme VELİT : Yeni doğmuş çocuk VOLKAN : Yanardağ VURAL : Vurarak al YAĞIZ : 1.Esmer 2.Doru. 3.Yiğit. YAĞIN : Yağmur - Yiğit YAHYA : Zekeriya'nın oğlu olan peygamber - Allah lütufkardır anlamında YAKUT : Parlak kırmızı, değerli taş YAKUP : Erkek keklik - Takip eden, izleyen YALÇIN : Sarp - Düz, kaygan - Parlak YALMAN : Kılıç, kama gibi şeylerin ucu - Sarp, dik YAMAN : 1.Gücü ve becerisi alışılmışın üzerinde olan.2.Korkulan. YASİN : Kur'an'ın 36.Suresi YAŞAR : Doğan çocuğun uzun ömürlü olması dileğiyle konan bir ad YAVUZ : İyi, güzel - Mert, cesur YEKTA : Tek, eşsiz YENER : Üstün gelen, kazanan YILDIRAY : Parlak, ışık veren ay YILDIRIM : Buluttan yere elektrik boşalması YILMAZ : Bıkmayan, azimli YİĞİT : Güçlü, yürekli, kahraman, alp. YUSUF : Yakup Peygamberin oğlu YÜCEL : Yüksel, yüce hale gel ZAFER : Amaca ulaşma, başarı - Düşmanı yenme ZAHİT : Parlak yıldız ZAHİR : Zekeriya'nın oğlu olan peygamber - Allah lütufkardır anlamında ZEKAİ : Zeka ile ilgili ZEKERİYA : Erkek - Bir peygamber ZEKİ : Çabuk anlayan, kavrayan ZEYNEL : Zenelabidin'in kısaltılmışı ZİHNİ : Akılla ilgili ZİYA : Aydınlık, nur BAYAN İSİMLERİ AÇANGÜL: Açılan gül çiçeği AÇELYA: Fundagillerden çok renkli çiçekler açan bitki AÇILAY: Ay'ın şekilleri, yansıması ADAL: Ün kazan AFET: Ortalığı birbirine katacak kadar güzel kadın AFİFE : Namuslu, namusuna çok düşkün olan AFİTAP : 1.Güneş. 2. Çok güzel, parlak yüzlü kadın AĞÇA: Temiz, saf AHENK: Uyum AHSEN: Çok güzel, olağanüstü güzel AHU: Ceylan, karaca 2.Çok güzel,ince,zarif kadın. AHUCAN: Çok güzel dost. AHUEDA:Nazlı güzel. AHUELA:Çok güzel gözlü. AHUGÜL: Çok güzel. AHUGÜZAR:Becerikli güzel. AHUNAZ: Nazlı güzel,nazenin. AHUNİSA:Çok güzel kadın. AHUNUR:Göz kamaştıran güzelliğe sahip olan. AHUSE: Coşkulu güzellik AHUŞEN:Güzel ve neşeli. AJDA:Filiz,sürgün. Çok genç. AJLAN: Hızlı, çabuk, telaşlı AKASYA: Güzel kokulu bir süs bitkisi AKEL: Eli uğurlu anlamında AKGÜN: Parlak gün, uğurlu gün, ışıklı gün AKSEV:Aydınlığı sev,ışık saç AKSU: Anadolu'da değişik boylarda bir çok akarsuyun adı AKŞIN: Beyaz tenli kadın AKTAN: Ak renkli tan; Kutlu tan, uğurlu tan ALA: Ela karışık renkli, alaca; Benekli; Tam olgunlaşmamış, yarı olmuş ALAGÜL:Çok renkli gül. ALÇİÇEK:Kırmızı çiçek. ALÇİN: Kızıl renkli küçük bir kuş ALEDA: Nazlı, kaprisli ALEV: Yanan cisimlerin görüntüsünü tarif etmek için kullanılan bir kelime ALEYNA: Bizim üzerimize olsun ALGIN: Birine gönül vermiş, vurgun, tutkun ALGÜL:Kırmızı gül. Gül kırmızısı ALIM: Gözü gönlü çeken nitelik, çekicilik, gönül çelen güzellik, albeni ALKIM: Gökkuşağı ALKIZ:Kırmızı yanaklı,sağlıklı kız. ALPİKE: Kahraman kraliçe ALTIN: Yüksek değerli bir maden ALYA: Yüksek yer, yükseklik, gök AMİNE:Yüreğinde korku olmayan. ANDAÇ: Anılar, hatıralar ANIL: Başkaları tarafından sözün edilsin ANKA: Kaf Dağı'nda bulunduğu söylenen masal kuşu ARIN: Arı, katışıksız, temiz, kirden uzak ARKIN: Yavaş, ağır, sakin ARMAĞAN: Hediye, ödül ARMİNA: Emine, korkusuz, yürekli ARNİSA: Çok namuslu kadın ARSEN: Kurtuluş, özgürlük ARSU: Su kadar berrak ARSUN: Yüreğindeki temizliği yansıtan ARYA: Operada sanatçının orkestra eşliğinde söylediği uzun şarkı ARZU: Herhangi bir şey için duyulan aşırı istek ARZUCAN:Candan isteyen. ARZUGÜL:İstenilen,beğenilen gül. ARZUM:İsteğim,dileğim,hevesim. ARZUNAZ:Naz yapan,nazenin. ASALBİKE: Gerçek hanım, gerçek güzel ASEL: Bal, Cennetteki dört sudan biri ASENA: Dişi kurt, güzel kız ASLI:Temelli,köklü. Bir şeyin benzeri. ASLICAN:Özü can gibi sevgili ASLIHAN:Han soyundan gelen. ASLIM: Özü geçmişe ait ASLINAZ:Nazlı olması geçmişinden gelen. ASLINUR:Nur saçan bir geçmişi olan. ASLISU:Geçmişi su gibi berrak ve temiz olan. ASU: Azgın, huysuz,isyan eden. Afacan. ASUDE: Rahat, huzur içinde olan ASUELA: Ela gözlü yaramaz ASUMAN: Gökyüzü ASYA: Dünyanın en büyük kıtası AŞINA:Bildik,tanıdık. AŞKIM:Sevdiğim,sevgilim. AŞKIN: Aşmış, ileri AYBEN: Ben ayım anlamında AYBENİZ:Ay gibi parlak tenli,ay benizli. AYBİKE: Ay gibi güzel kız AYBİRGEN: Ay veren AYCAN:Ay gibi sevilen,aydınlık can. AYÇA: Yay biçimindeki ay,Hilal. AYÇAĞ:Ay gibi parlak çağ. AYÇAN:Ay gibi aydınlık kişi. AYÇİÇEK: Gün çiçek AYDA: Dere kıyılarında yetişen bir bitki AYDAN: Güzelliğini aydan almış,ay gibi parlak ve güzel AYDENİZ: Hem ay, hem de deniz AYDONAT: Işık donat, parlaklık donat anlamında AYEVİ: Ay çevresinde oluşan ışık çemberi AYGEN: Gönül arkadaşı AYGÖNÜL:Güzel gönüllü. AYGÜN: Hem ay, hem gün AYKAL: Ay gibi parlak ve ışıklı kal AYKIZ: Ay+Kız AYKUT: Kutlu ay, uğurlu ay AYLA: Bazı yıldızların ve ayın etrafındaki ışık çemberi AYLAN:Ay gibi güzel değerlere sahip olan. AYLİN: AYLA ile aynı anlamdadır AYNUR:Ay ışığı AYPERİ:Ay ve peri gibi çok güzel. AYSAR: Ayın evrelerine göre huyu değişen kimse AYSEL:Ay gibi olan güzelliğiyle nam salmış olan AYSEMA:Ay gibi parıldayan yüz. AYSEREN:Güzelliğini gözler önüne seren. AYSIN: Sen aysın, ay kadar güzelsin AYSU: Ay gibi parıltılı ve su gibi berrak. AYSUN:Ay gibi ışıltılı ve güzel. AYŞE: Rahat ve huzur içinde yaşayan AYŞEGÜL:Güller içinde mutlu yaşayan. AYŞEN:Neşeli,gülen,aydınlık. AYŞENUR: Ayşe+Nur AYŞIL: Ay ışığı AYŞİM,AYŞİN: Darlak ışık saçan. AYTEN:Güzel bir tene sahip olan. AYTU:Aya benzeyen tuğlu. AZİZE:Saygın,sevgili,kutsal. AZRA: Üstünde hiç yürünmemiş kum; Yeni yetme kız BADE: Aşk, kutsal sevgi BAHA: Değerli, kıymeti çok BAHAR: Yazla kış arasında olan mevsim. Güzellik,gençlik çağı. BAHARGÜL:Bahar gülü. BALA: Yavru çocuk BALCA: Bal gibi, bala benzer BALIN: Yar, sevgili BALKIN: Pırıldayan, parlak BALKIZ: Bal kadar tatlı kız BANU: Prenses; Hanımefendi. Yeni evli gelin. BANUHAN:Hatun hükümdar. BAŞAK: Ekinlerin tanelerini taşıyan baş kısmı BEDİZ: Resim, tasvir, süs, bezek BEGÜM: Hanım; Kadın hükümdar. BEHİN: İyinin iyisi BEHİYE:Güzel. BELDE: Memleket, şehir, kasaba BELEMİR: Peygamber çiçeği olarak biliniyor. Açtığı kokusunun dağılmasıyla anlaşılan gizli çiçek anlamında BELEN: Bel, geçit; İki dağ arasından geçen yol BELFÜ: Kar tanesi BELGİ: İşaret BELGİN: Kesin ve eksiksiz belirlenen BELGÜN:Aydınlık gün. BELİN:Korku ile şaşkın şakın bakmak. BELİZ: İşaret, iz; alamet BELKIS:Efsaneye göre Hz. Süleyman zamanındaki Saba melikesinin adı. BELMA:Uysal,sakin. BELUR:Billur,billurdan olan. BENAN: Parmak uçları BENAY: Ben ayım, ay gibiyim BENEK: Namuslu kadın BENGİ,BENGÜ: Ölümsüz, sonsuz BENGİSU: Ölümsüzlük suyu BENGÜL:Gül gibi. BENİZ: Yüz BENNUR:Işık saçan. BERGÜZAR: Anılmak için verilen şey, andaç BERİA: Olgunluk ve güzelliğiyle üstün olan sevgili BERİL: Zümrüt BERİN,BERRİN: En yüksek, en ulu anlamında BERKE: Zerdali, kayısı. Kamçı, değnek BERNA: Bağlı, bağlanmış; Genç, körpe, delikanlı BERRAK: Duru BERRAN: Keskin, kesici BESİME:Sevimli,güler yüzlü. BESİSU: Bitkilerin damarlarında dolaşan besleyici su BESTE: Bir müzik parçasını oluşturan ezgilerin tümü BESTEGÜL:Gül kadar güzel ve duygulu. BESTENİGAR: Türk müziğinde bileşik bir makam BETÜL,BETİL: Erkeklerden çekinen namuslu kadın, Hz. Meryem ve Hz. Fatma`nın diğer isimleri BEYZA: Çok beyaz, lekesiz BİGE:Evlenmemiş,çocuk doğurmamış olan. Sultan. BİHTER: Daha iyi, en iyi BİKE: Evlenmemiş, çocuğu olmamış kadın BİLCAN:Bilgili dost. BİLGE: Çok bilgili ve bilgisini yararlı kullanan kişi BİLGET: Havadis, malumat BİLGÜN: Bil+Gün BİLHAN: Çok bilgili BİLLUR: Pek duru, pürüzsüz BİLNAZ:Çok naz eden. BİLNUR:Bilge kişi. BİNAY:Öylesine güzel ki bin ay eder. BİNGÜL: Gülü bol; Gül bahçesi BİNNAZ: Çok nazlı,cilveli,kaprisli. BİNNUR:Çok ışıklı, ışığı gür BİRAY: Ay gibi tek, eşsiz BİRBET: Yüzü benzersiz BİRGEN: Yalnız, yalnızlığa alışkın BİRİCİK: Bir tane, tek, emsalsiz BİRGÜL: Tek ve güzel bir gül. BİRSEN: Yalnız sen BİRSU:"Bir içim su" denilebilecek kadar güzel olan. BUKET: Çiçek demeti BURCU: Güzel koku, ıtır BURÇAK: Bir bitki BURÇİN: Dişi geyik BUSE: Öpücük BÜGE:Bent,su benti. BÜKÜM: Bükme eylemi BÜŞRA: Müjde, sevinçli haber CAHİDE:Çalışıp çabalayan. CANAN: Gönülden sevilmiş, yar. CANAY:Ay gibi temiz. CANDAN: İçten, gönülden CANDAŞ: Candan, değerli dost CANEDA: İçten, sevimli kişi CANEL:İçten,candan uzatılan dostluk eli. CANFEZA: Müzikte bileşik bir makam CANKIZ: Sevilen, sevimli, şirin kız CANKUT: Sevimli, cana yakın CANSEL:Hayat veren su. CANSIN:İçten,gönüldensin. CANSU: Can suyu. Hayat veren su. CAVİDAN:Sürekli,kalıcı olan,sonsuz. CELİLE:Büyük,ulu. CEMİLE:Hatır hoşluğu için yapılan hareket. CEMRE: Ateş parçası, kor; Şubat ayında bir hafta arayla hava, su ve toprakta oluştuğu sanılan sıcaklık yükselişi CENNET:Çok güzel yer. İyilik yapanların,günahsızların öldükten sonra mutluluğa kavuşacaklarına inanılan yer. CEREN: Çok hızlı koşan, gözlerinin güzelliğiyle ünlü, ince bacaklı, zarif hayvan; ceylan CEVHER:Bir şeyin özü. Güç,enerji. CEVZA: İkizler burcunun eski adı CEYDA: İnce-uzun boyunlu ve güzel CEYLAN: Süzgün ve tatlı bakışlı. Yapısı ince ve uyumlu olan. Gözlerinin güzelliğiyle ünlü zarif,ince bacaklı memeli. CİHANBANU: Dünya hükümdarı. CİHANNUR:Alemi aydınlatan nurlu ışık. ÇAĞ: Belirli bir özellik göz önünde bulundurularak ele alınan zaman dilimi ÇAĞDA: Yeni bir çağa adım atılmış ÇAĞIN: Şimşek, yıldırım ÇAĞLA Badem, kayısı,erik gibi yemişlerin olgunlaşmamış hali ÇAĞRI: Davet. Doğan kuşu. Mavi hareli göz. ÇAKIL: Su yataklarında sürtünmeyle yuvarlaklaşmış küçük taşlar ÇEVREN: Gökyüzünün yerle bitişik gibi görünen kenarları, ufuk ÇIĞLIK: İnce ve keskin bağırış. ÇİÇEK: Bir bitkinin değişik renklerle bezenmiş kokulu bölümü ÇİĞDEM: Akdeniz çevresinde yetişen çok renkli kır bitkisi ÇİLAY:Ayın üzerinde beliren açık renkli lekeler. ÇİLEN:Hafif yağan yağmur,çisenti. ÇİLER: Şarkılar söyleyen, şakıyan ÇİSE(M): Hafif yağan yağmur(um) ÇİSİL: İnce ince yağan yağmur ÇOLPAN: Çoban yıldızı DAMLA:Çok küçük miktarda su. Çok az. DALGA: Hareketli su kütlesi; Denizin rüzgarlı havada kabarıp kıyıya sürüklenmesi DAMLA: Yağmur ya da bir sıvının çok küçük yuvarlak biçimli parçası DEFNE: Yaprakları güzel kokulu, yaz-kış yeşil olan bir bitki DEMET: Çiçek bağlamı, deste DEMİ:Kadife,şeftali gibi şeylerin üzerinde bulunan ince tüy DEMRE: Noel Baba'nın doğduğu sanılan tarihi yer DENİZ: Yeryüzünün çoğunu örten engin su DEREN: Toplayan, düzenleyen, pekiştiren DERİN: Sığ olmayan DERYA: Büyük deniz anlamında DERYANUR:Bilgisiyle ışık saçan. DESEN: Çiçek, çizgi gibi süs şekilleri DESTE:Bağlam,demet. DESTEGÜL: Mevlevi dervişlerinin giydiği ince kumaştan yelek. Bağlanmış gül demeti. DEVİN: Hareket, kımıldanış DEVİNSU:Suyun ritmik hareketleri. Akarsu. DEVRİM: Yerleşik toplumsal düzeni, köklü, hızlı ve geniş kapsamlı olarak niteliksel değiştirme ve yeniden isimlendirme işlemi DEVRİN:Bir kişi veya olayın gündemde olduğu tarih dönemi. DİCLE: Bir nehir adı. Ulu ırmak. DİDAR:Güzel yüz. Görme. DİDE: Göz, göz bebeği DİDEM: Gözüm gibi sevdiğim, sevgilim DİLA:Gönlümü çalan. DİLAN:Gönüllerce olan,yürekler dolusu. DİLARA: Gönül alan, gönül okşayan. DİLAY: Gönle ışık saçan, ay kadar güzel DİLBER:Gönlü yakan güzel. Alımlı güzel kadın. DİLDAR: Gönlü baskı altında tutan sevgili DİLDE: Ünü her tarafa yayılmış, herkesin konuştuğu, herkesin dilinde olan kimse DİLEK: İstek, rica,arzu. DİLEM: Gönül ilacı DİLER: Dilemek eyleminden DİLHAN: İçten ve yürekten konuşan DİLNİŞİN: Gönülde yer tutan,hoş,güzel DİLRÜBA: Gönlü şen,dertsiz DİLSEREN:Hatiplik yeteneğini gözler önüne seren. DİLSU: Dil+Su DİLŞAH: Gönül şahı,sevgili,sultan. DİNİZ:Sakin,dingin. DOĞA: Yaradılış ve yapı özelliklerinin tümü; Tabiat DOĞANGÜN: Doğmakta olan gün DOĞAY: Ayın yeni doğuş hali DOĞU: Güneşin doğduğu ana yön DOLUNAY:Ayın tam yuvarlak olduğu an DORA: Doruk, zirve DURUGÜL:Gül gibi temiz olan. DUYGU: Kişi, olay ve nesnelerin bireyin iç dünyasında uyandırdığı izlenim DUYGUN: Duygulu,hassas,hisli kişi. DUYGUNİSA: Duygulu,hassas kadın. DÜŞ:Hayal,rüya,güzel rüya. DÜŞÜM: Hayalimdeki, düşlediğim, istediğim anlamında EBRU:1.Keman kaş. 2.Bulut rengi. 3.Bir sanat dalı ECE: Kraliçe. Güzel kız,kadın. ECEGÜN: Çok güzel bir günde doğan ECEM: Kraliçem, sevgili kraliçe anlamında ECENAZ:Nazlı güzel. ECESU:Su gibi berrak ve güzel. ECMEL: Çok güzel EDA: Naz, cilve. Davranış,tavır. Verme,ödeme. (Namaz için)kılma,yerine getirme. Üslup. EFİL:Rüzgar,dalgalanma. EFSUN: Büyü, sihir EGE: Türkiye'nin batısında yer alan deniz ELANAZ:Ela gözlü,nazlı güzel. ELANUR:Ela gözleriyle nur saçan. ELÇİN: Deste, tutam ELİF: Kibar, narin yapılı, ince-uzun boylu kız. ELİFE:Tutku,istek,alışılan şey. ELİZ:El izi. ELVAN: Renkler,çeşitler. EMEL:Arzu,özlem. EMET: Bereket, bolluk EMİNE: İnanılır,güvenilir. ENER: Dağ eteği EREM: Cennet ERENDİZ: Jüpiter gezegeninin adı ERÇİL: Doğru,inanılır,güvenilir kişi. ERDA: Beyaz karınca. ERKE: Enerji, iş başarma gücü; Nazlı ERNA: İşveli,cilveli,şen şakrak sevgili. ESEN: Sağlıklı, salim ESENGÜL: Rüzgar gibi esen,Gül gibi güzel kokan. ESER: Emek sonucu ortaya çıkan ürün, yapıt; Yok olmuş bir nesneden kalan parça ESİM: Rüzgar gibi olan. ESİN: Sabah rüzgarı ESMA: İsimler,adlar. Çok yüksek olan. ESMACAN: Adı can olan. ESMAGÜL: Adı gül. ESMANUR: Adı nur. ESNA: Yüksek, yüce. Bir işin yapıldığı an. ESRA: En çabuk, çok çabuk EŞAY: Ayin güzelliğiyle eşdeğer güzelliğe sahip olan. EŞLEM: Selametli, güvenilir EVA: Havva. Yaratılan ilk kadın. EVİN: Bir şeyin içindeki öz; Buğday tanesinin olgunlaşmış içi, özü EYLÜL: Sonbaharda bir ay adı EZGİ: Melodi, şarkı, türkü EZGİN: Sesi düzenli gelen. Paraca durumu bozuk olan. Çok sıkıntı çekmiş. FATMA: Çocuğunu sütten kesen kadın. FATMAGÜL: Gül gibi güzel yeni anne olmuş kadın . FAZİLET: Erdemli, iyi ahlaklı FERAH: Aydınlık, iç açıcı FERAHGÜL: Güzelliğiyle neşe saçan. FERAHNUR: İnsanın gönlünü ışık saçarak aydınlatan FERAY: Ay ışığı, ayın parlaklığı,ışıltı saçması. FERCAN: İnsanın ruhuna aydınlık veren bir içtenliğe sahip olan FERDA: Gelecek zaman, yarın; Kıyamet FERDACAN: İçtenliğini hiç kaybetmeyecek olan. FERHAN: Sevinçli, gönlü hoş FERİ: Köke değil dallara ait olan. İkinci derecede olan. FERİDE: Eşi benzeri olmayan,tek. Çok değerli inci. FERİS: Şık,zarif. FERİSU: Temizliği ve berraklığıyla ışık saçan. FERNUR: Aydınlık,ışık. FERSUDE: Eskimiş,yıpranmış,örselenmiş. FERZİN: Kraliçe FEYZA: Bolluk, çokluk, bereket. Taşkın. FEZA: Boşluk, sinirsizlik; Uzay FİDAN: Yeni yetişen ağaç FİGEN: Yaralayan, kıran FİLİZ: Tohumdan çıkan sürgün. İnce ve güzel vücutlu. FİRDEVS: Cennetler. Cennet bahçeleri. FİRUZE: Açık mavi renkte, değerli bir süs taşı FULYA: Nergisgillerden güzel kokulu sarı bir çiçek FUNDA: Çalı ormanı, çalılık; Püskül, tepelik FÜRUZAN: Parlayan, parlak FÜSUN: Büyü GAMZE: Göz kırpma, gözle işaret; Nazlı bakma; Gülerken bazı kişilerde yanaklarda beliren çukur GAYE: Amaç, erek GAZAL: Ak geyik, ahu; Geyik yavrusu; Güzel söz (mecazi) GAZEL: Konusu daha çok sevgi ve içki olan, manzume; Tek kişinin özel ahenkte okuduğu müzik parçası; Sonbahar vaktinde düşen yapraklar GECE: Gün batımından ağarmasına kadar geçen süre GELİNCİK: Yazın kırlarda yetişen parlak kırmızı renkli bir çiçek GENCAY: Yeni doğmuş ay; Hilal biçimindeki ay GERÇEK: Yakıştırma veya yalanı olmayan GİZEM: Sır; Aklın erişemediği çözülemeyen şey GONCA: Tam açılmamış çiçek GONCAGÜL: Gül goncası. GÖK: Yerin göz ile görülebilen ufuklarından başlayarak yukarıda kubbenin içi gibi gözüken sonsuz boşluk; Mavi renk GÖKAY: Hem gök, hem ay; Güzel ay GÖKBEN: Ben gökyüzü anlamında GÖKÇE: Gök mavisi, mavi gözlü güzel GÖKÇENAZ: Nazlı mavi. GÖKSU: Türkiye'nin çeşitli yerlerinde bulunan akarsuların adı GÖKYEL: Kuzeydoğudan esen rüzgar, poyraz GÖNEN: Rutubet, yaşlık; Ekilecek toprağın tavlandırılması GÖNÜL: İstek, arzu, sevgi. GÖNÜLGÜL: Gül gibi zarif bir gönlü olan. GÖRKE: Heybetli GÖRKEM: Göz alıcı ve gösterişli olma durumu,ihtişam. GÖZDE: Çok sevilen, beğenilen nitelikte olan. Çok güzel. GÖZDEM: Beğendiğim,sevdiğim,saydığım,bitanem. GÖZDENAZ: Nazlı güzel. GÖZDENUR: İnsanlara vermiş olduğu iç huzurla herkesin beğenisini kazanan. GÖZEN: İlgi çekici, samimi; Sulak yer; Pınar GÜHER: Cevher GÜL: Gülgillerin örneği olan bitki ve bunun çiçeğine verilen ad; Gülmek eyleminden gül GÜLAL: Gülün kırmızısı gibi güzel. GÜLAY: Gül gibi güzel, ay gibi aydınlık olan. GÜLBAHAR: Ebru yapmakta kullanılan koyu kırmızı toprak rengi GÜLBEN: Gül yüzlü,gül gibi beni olan. GÜLBİN: Gül fidanı, gül yetişen yer. GÜLCAN: Gül gibi güzel kişi. GÜLCE: Gül gibi. GÜLÇİÇEK: Her yönüyle güzel olan. GÜLÇİN: Gül toplayan, gül seven. GÜLDEN: Güle ilişkin, gülden yapılmış. Gül soluklu. GÜLEDA: Gül gibi güzel ve nazlı. GÜLEN: Güleç yüzlü, mutlu anlamında GÜLENAY: Güleç ay, gülümseyen ay; Ay gibi gülümseyen güzel GÜLFEM: Ağzı gül gibi olan GÜLFER: Zarifliği ve güzelliğiyle göz kamaştıran. GÜLGEN: Güler yüzlü GÜLGÜN: Gül renkli; Gülen, gülümseyen GÜLHAN: Gül kadar çok sevilen, han, hakan GÜLİN: Güzel,zarif. GÜLİNAZ: Nazlı,güzel. GÜLİSTAN: Gül bahçesi GÜLİZ: Gül yetiştiren GÜLİZAR: Al yanaklı, gül yanaklı; Alaturka müzikte bir bileşik bir makam GÜLNİHAL: Gül fidanı. GÜLNİSA: Gül gibi kadınlar anlamında GÜLNUR: Işık saçan güzellik. GÜLPERİ: Gizemli gül, saklı gül. GÜLRİZ: Gül saçan GÜLRU: Gül yüzlü, gül yanaklı GÜLSANEM: Çok güzel kadın. GÜLSELİ(N): Coşkulu bir güzelliğe sahip olan. GÜLSU: Gül ve su gibi güzel GÜLSÜN: Yaşam boyu yüzü gülsün anlamında GÜLŞAH: Gül dalı; Güzelliğiyle ün salmış olan GÜLŞEN: Gül bahçesi GÜLTEN: Gül tenli, vücudu gül gibi GÜLÜM: Bana ait olan gül. Canım. GÜLÜMSE: Tebessüm et GÜN: 24 saatlik zaman dilimi; Güneşin yeryüzüne gönderdiği ışık; Güneş, yaşam GÜNAL: Işık al, ışıklı ol GÜNAN: Doğumuyla sevinç getiren; Anılan gün GÜNAY: Hem gün, hem ay GÜNÇİÇEK: Ay çiçek GÜNDEN: Güne ilişkin, güneşe ilişkin; Güneşten bir parça GÜNDÜZ: Günün aydınlık bölümü GÜNEŞ: Çevresindeki gezegenlere ısı ve ışık veren büyük gök cismi GÜNEY: Her zaman güneş gören, güneşli yer; Bir yön GÜNHAN: Oğuzhan'ın altı oğlundan biri GÜNNAZ: Nazlı kişi. GÜNNUR: Güneş gibi ışık saçan. GÜNSU: Gün gibi aydınlık, su gibi berrak GÜRAY: Bol ışıklı ay, güçlü ay GÜRDAL: Güçlü dal, sık dal GÜVEN: Güvenmekten, yürekli ol anlamında GÜZ: Sonbahar GÜZAY: Güneş olmayan yer; Kuzey; Güz ve ay GÜZEL: Hoşa giden,hayranlık uyandıran GÜZİN: Seçilmiş, seçkin. Beğenilen. GÜZÜN: Güz mevsiminde olan HABİBE: Sevgili,seven dost. HALE: Ayın çevresindeki ışık halkası. HALENUR: Kutsal ışık HANDAN: Güleç, sevinçli,şen şakrak. HANDE: Gülüş,gülme. Açılma. Eğlenme. HANİFE: Allah'ın birliğine inanan; Hz. Muhammed zamanından önce tek tanrıya inanan HARİKA: Sıradanlığın üstündeki nitelikleriyle insanda hayranlık uyandıran HASİBE: Değerli,soyca temiz,soylu. HASLET: Doğuştan gelen güzel huy HAVVA: Yaratılan ilk kadın. HAYAL: Varmış, olmuş gibi zihinde canlandırılan imge, görüntü HAYAT: Ömür, yaşam HAZAL: Kuruyup dökülen ağaç yapraklarının güzelliği HAZAN: Sonbahar HAZAR: Barış HENNA: Kına ağacı. HERA: Mitolojide analığın yüceliğini temsil eden tanrıça HESNA: Güzel,hanımefendi kadın. HEVES: Bir şeye duyulan istek HEVİN: Aşk, sevda HELİN: Yuva HİCRAN: Ayrılık,bir yerden ayrılmak. Ayrılığın sebep olduğu dayanılmaz acı. HİLÂL: Ayın yay biçimindeki görünüşü,yeni ay,ayça. HİLDE: Kurtulmak, yükselmek, ilerlemek HOŞSEDA: Hoşa giden ses HÜLYA: İnsanın kurduğu tatlı düş; Sevda HÜMA: Efsanelerde geçen, yere konmayıp sürekli gökte kaldığına inanılan cennet kuşu HÜMEYRA: Kızıllık, pembelik HÜNER: İnce ve şaşırtıcı ustalık HÜRREM: Sevinçli, güler yüzlü HÜSNA: Pek çok güzel HÜSÜN: Güzellik IĞIL: Çok yavaş akan su ILGAZ: Atın dört nala koşması. Hücum,akın. ILGIM: Serap ILGIN: Beyaz ya da pembe, çiçekli, çok hafif yapraklı bir ağaççık (genellikle küçük akarsu kıyılarında bulunur) ILGIT: Esinti ve akış için kullanılan yavaş yavaş anlamında ILIM: Uzlaşmacı yumuşaklık IRMAK: Akarsuların en büyüğü IŞIK: Cisimleri görmeyi, renkleri ayırt etmeyi sağlayan fiziksel enerji. Aydınlık,nur. IŞIL: Pırıltı, parlaklık, ışık, aydınlık IŞILAY: Işıltılı ay, parlayan ay IŞILTI: Parıltı,titrek ışık. IŞIN: Bir kaynaktan belli bir doğrultuya giden ışık çizgisi IŞINBIKE: Aydınlık saçan kadın. ITIR: Güzel koku; El ve yüze sürülen çiçek özü, esans İCLAL: Ağırlama,ikram. Büyüklük,ululuk. İDİL: Kır yaşamı içinde aşk konusunu işleyen kısa şiir; Volga ırmağına Türkler'in verdiği ad İDİLSU: Su için yazılmış şarkı. İLAYDA: Su perisi İLBÜKE: İlbey hanımı, seçkin hanım İLCAN: Ülkenin canı,sevdiği. İLGİ: İki şey arasındaki ilişki; Bir şeye duyulan merak; Eğilim İLGİN: Yabancı,gurbette yaşayan. İLGÜN: Ülke güneşi. Başkaları,yabancılar. İLKAY: Ayın ilk hali. İLKBAHAR: Yılın ılık mevsimi İLKCAN: İlk doğan çocuklara verilen ad. İLKE: Temel alınan düşünce, kural İLKGÜZ: Eylül ayı İLKİM: İlk çocuğum anlamında İLKİN: İlk çocuklar için kullanılan adlardan. Önce,öncelikle. İLKNUR: İlk ışık İLKYAZ: İlkbahar İLMA: Parlatma. Belirleme,işaret etme. İLSEL: İlle ilişkili, yurtla ilişkili İLSU: Ülkenin suyu,bereketi. İLTER: Yurdu koruyan, yurtsever. İMER: Zengin,varlıklı. İMGE: Düş, hayal, görüntü, tasarım İMRAN: Evine bağlı, evcimen anlamında İMREN: İmrenmek fiilinden, görünen şeyi edinme isteği. İNANÇ: İnanılan şey İNCİ: Süslemede kullanılan, istiridyede yetişmiş değerli madde İNCİLAY: Parlama,ışıldama İNCİNUR: İnci gibi ışıklı,parlak. İPAR: Yüksek dağların kar tutmayan yerlerinde yetişen çiçek İPEK: İpekböceği kozasından elde edilen ince, parlak kumaş. Kibar,zarif. İREM: Bahçeleriyle ünlü masal kenti İREN: Özgür, serbest İRİS: Mitolojide Tanrıların elçisi İSMİHAN: Hükümdar ismi İYEM: Güzellik,iyilik. İZEL: El izi anlamında İZEM: Büyüklük, ululuk İZGİ: Güzel, adaletli, zeki İZLEM: İzlemek eylemi İZİM: Önceden bulunduğum yerde bıraktığım belirti anlamında JALE: Çiğ, kırağı. Sabahları otların üzerinde olan su damlaları JALENUR: Parlayan,ışıldayan çiğ. JANSET : Güneşin Doğuşu (Çerkez ismi) JANSELİ : Güneşin Doğduğu Yer (Çerkez İsmi) JASMİN: Yasemin JEYAN: Kızan, kükreyen JİNSAL: Çağ, yaş, dönem JÜLİDE: Dağınık,karmakarışık. KADER: Alınyazısı,yazgı. Talih. KAİNAT: Var edilen şeylerin hepsi, yaratılanlar KAMELYA: Pembe,kırmızı,beyaz çiçekler açan bir süs bitkisi. KAMER: 1. ay; Mecazi parlak ve güzel anlamında KAMİLE: Tam,eksiksiz. Kemale ermiş. Bilgin,bilgili. KAMURAN: İstediğine ulaşmış,mutlu. KARACA: Rengi karaya yakın, esmer; Avrupa ve Asya'nın ılıman bölgelerinde yaşayan kısa ve çatallı boynuzlu bir memeli hayvan KARANFİL: Kokulu bir çiçek. KARDELEN: Kar kalkmadan çiçek açan süs bitkisi KARMEN: Parlak kırmızı. KAYRA: Yüksek tutulan ya da sayılan birinden gelen iyilik; Tanrıdan geldiğine inanılan iyilik; İhsan, lütuf KERİME: Cömert. Ulu,büyük. Kız çocuk. KEVSER: Cennette bulunduğuna inanılan su. KIVANÇ: Sevinç KIVILCIM: Yanmakta olan bir maddeden sıçrayan küçük ateş parçası KIZILTAN: Kızıl renk almış tan KÖSEM: Sürünün önünden giden,yol gösteren koç. Cildi temiz,pürüzsüz. KUĞU: Beyaz tüylü bir su kuşu KUMRU: Sevgilisine düşkünlüğüyle bilinen güvercin benzeri bir kuş KUMSAL: Kumla örtülü deniz kıyısı KUTAY: Kutlu,uğurlu ay KUTSAL: Güçlü bir dinsel saygı uyandıran kimse KUZEY: Bir yön KÜBRA: Büyük, ulu; Büyük önerme LAL: Parlak, koyu kırmızı renkte olan LALE: Çan biçiminde bir çiçek LALEHAN: Lalelerin sultanı. LALEZAR: Lale yetiştirilen yer,lale bahçesi. LAMİA: Parlayan, parlak. LATİFE: Yumuşak,hoş,güzel,nazik. Güldüren güzel söz,şaka. LEMA: Parıltı,parlayış. LEMAN: Parlama,parıltı. LEMİS: Dokunma,elleme. LERZAN: Titreyen,titrek LEYAN: Parlayan,parlayıcı. Konfor. Lüks hayat. LEYLA: Saçları gece gibi simsiyah olan kadın; Çok karanlık gecede görülen ışık. LEYLİFER: Gece ışığı LİLA: Açık eflatun LİNET: Sürgün. MAHİRE: Hünerli,becerikli. MAHPERİ: Güzeller güzeli. MAİDE: Üzerinde yemekler bulunan sofra; Yemek, ziyafet MANOLYA: Bir süs bitkisi MARAL: Dişi geyik MAVİSU: Deniz MAYIS: Bir bahar ayı MEBRUKE: Kutlu kadın ("mübarek kelimesinin dişisi") MEDİHA: Övülen,beğenilen,sevilen kadın. MEHİR: Ay parçası MEHPARE: Ay parçası gibi güzel. MEHTAP: Ay ışığı,dolunay. MEHVEŞ: Ay gibi güzel kadın